ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ DERNEĞİ TÜZÜĞÜ
Derneğin Adı ve Merkezi
Madde 1– Derneğin adı “Enerji Depolama Sistemleri Derneği”dir. Kısa adı “EDSİS” tir. Derneğin merkezi Ankara’dır, şubesi yoktur. Adres değişikliği yapmaya Yönetim Kurulu yetkilidir.
Derneğin Amacı
Madde 2-Dernek, Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde enerji depolama sistemlerini üreten ve/veya geliştiren ya da bu sistemlerin uygulamasını gerçekleştiren veya enerji depolama sistemleri konusunda mühendislik hizmeti veren ya da bu alanda yatırım yapan gerçek veya tüzel kişiler arasındaki iş birliğinin arttırılmasını ve sektörün gelişimini teşvik ederek, bu alanda faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin desteklenmesine ve uluslararası pazarda rekabet edebilir hale gelmesine yönelik çalışmalar yapmak; gerek konut gerek endüstriyel gerekse de şebeke ölçeği uygulamalara yönelik tasarlanan ve uygulamaya konulan enerji depolama sistemlerinin kalite kriterleri ile ulusal standart ve sertifikasyonlarının belirlenmesine dair enerji politikalarını, bilimsel yayınları ve araştırmaları takip etmek; teknik gerekleri ve ekonomik gelişmeleri dikkate alarak enerji depolama sistemlerine ilişkin politika, çalışma ve standartların iyileştirilmesine katkıda bulunmak; enerji depolama sistemleri açısından geri dönüşüm taleplerini araştırmak ve bu konuda çalışma ve değerlendirmeler yapmak; enerji depolama sistemleri hakkında tedarikçilere ve tüketicilere dönük eğitim imkanlarının ortaya konulmasına ve/veya geliştirilmesine katkı sunmak ve bu konularda kamuoyunu aydınlatmak; üyeleri ile temsil ettikleri kişilerin, tüketicilerin ve kamunun hak ve menfaatlerinin korunması için dernek tüzel kişiliği ve/veya dernek üyeleri adına her türlü iş ve işlemi yapmak, gerektiğinde Yönetim Kurulu kararı ile dava açmak ve/veya açılmış olan davaya katılmak ve bu konularda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara destek vermek amacıyla kurulmuştur.
Derneğin Faaliyet Alanı
Madde 3– Dernek, enerji depolama sistemleri alanında yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösterir.
Derneğin Çalışma Konuları ve Biçimleri
Madde 4 – Derneğin çalışma konuları ve biçimleri aşağıdaki şekildedir:
Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri
Madde 5– Derneğe üyelik ve koşulları aşağıdaki şekildedir:
- Tüzel Kişi Üye: Enerji depolama sistemlerini üreten ve/veya geliştiren ya da bu sistemlerin uygulamasını gerçekleştiren veya enerji depolama sistemleri konusunda mühendislik hizmeti veren ya da bu alanda yatırım yapan ve derneğin amacı doğrultusunda çalışmayı kabul eden tüzel kişiler, Yönetim Kurulu’nun üye tam sayısının 2/3’ünün üyeliği kabule uygun gören olumlu oyuyla ve Mevzuatta öngörülen koşulları taşımaları halinde derneğe üye olma hakkına sahiptir.
- Gerçek Kişi Üye: Fiil ehliyetine sahip bulunan, derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve Mevzuatın öngördüğü koşulları taşıyan gerçek kişiler, Yönetim Kurulu’nun üye tam sayısının 2/3’ünün üyeliği kabule uygun gören olumlu oyuyla derneğe üye olma hakkına sahiptir. Ancak, yabancı gerçek kişilerin derneğe üye olabilmesi için Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olması da gerekir.
Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine yönetim kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Derneğe önemli maddi ve/veya manevi katkıları olan kişilere Yönetim Kurulu’nca oybirliği ile alınacak karar ile onursal üyelik verilebilir. Onursal üyelerin giriş ödentisi ve üyelik aidatı ödeme zorunluluğu yoktur. Bu üyeler isterlerse derneğe bağış yapabilirler.
Üyelikten Çıkma
Madde 6– Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir.
Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.
Üyelikten Çıkarılma
Madde 7- Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller:
- Dernek tüzüğüne aykırı tutum ve davranışlarda bulunmak,
- Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,
- Yazılı ikazlara rağmen üyelik aidatını altı ay içinde ödememek,
- Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak,
- Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak,
- Üyenin, dernek faaliyetlerine katkı sağlamayacağının Yönetim Kurulunca tespit edilmesi.
Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti halinde Yönetim Kurulu kararı ile üyelikten çıkarma kararı verilebilir.
Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.
Onursal üyelerin üyeliğinin sona ermesine Yönetim Kurulu her zaman karar verebilir.
Dernek Organları
Madde 8-Derneğin zorunlu organları aşağıda gösterilmiştir.
- Genel kurul,
- Yönetim kurulu,
- Denetim kurulu.
Derneğin ihtiyari organları aşağıdaki gibidir.
- İcra Kurulu
- Yüksek İstişare Kurulu
- Yönetim kurulu kararıyla kurulan diğer ihtiyari organlar.
İhtiyari organların çalışma usul ve prensipleri, Yönetim Kurulunca çıkarılacak yönetmelik ve/veya yönergeler ile belirlenir.
Dernek Genel Kurulunun Kuruluş Şekli ve Toplanma Zamanı
Madde 9- Genel Kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.
Genel kurul;
- Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
- Yönetim veya Denetim Kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.
Olağan Genel Kurul, üç yılda bir, Mayıs ayı içerisinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün, yer ve saatte toplanır.
Genel Kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır.
Yönetim Kurulu, Genel Kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hâkimi, üç üyeyi Genel Kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Genel Kurul Toplantısına Çağrı Usulü
Madde 10- Yönetim Kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır. Genel Kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Toplantı Usulü
Madde 11- Genel Kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Elektronik ortamda yapılacak dernek genel kurul toplantılarına katılacak üyeler sisteme, güvenli elektronik imza veya iki faktörlü kimlik doğrulama sistemi kullanarak giriş yaparlar. Kullanılacak elektronik sistemlerin, fiziki ortamda yapılan toplantılardaki divan oluşturma, oylama, söz alma, önerge verebilme ve benzeri tüm işlemlerin elektronik ortamda da yapılabilmesini sağlayan tasarım, yedekleme ve mevzuata uygun arşivleme kapasitesine; yetkisiz erişimlere ve saldırılara karşı gerekli ağ ve sistem güvenliğine sahip olması gerekmektedir.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazirun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişi üyelerin, yönetim kurulu başkanı veya karar vermeye yetkili organlarınca usulüne uygun temsil yetkisi verilen temsilcisi oy kullanır.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Genel Kurulda Oy kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri
Madde 12– Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçimleri gizli oylama ile, diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır. Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir sandığa atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık sayımı ve dökümü yapılarak belirlenen oylardır. Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.
Tüzük değişikliğine ilişkin görüşmeler ve oylamalar açık yapılır.
Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
Genel Kurulda Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar
Madde 13– Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 14- Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır:
- Dernek organlarının seçilmesi,
- Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
- Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,
- Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
- Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
- Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmeliklerin inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
- Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
- Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması,
- Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
- Derneğin vakıf kurması,
- Derneğin feshedilmesi,
- Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,
- Lokal, tesis, iktisadi işletme açılması, işletilmesi ve/veya işlettirilmesi; bu konularda Yönetim Kuruluna yetki verilmesi,
- Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi,
Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir.
Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir. Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür ve yetkileri kullanır.
Yönetim Kurulunun Teşkili
Madde 15- Yönetim Kurulu, beş asıl ve beş yedek üye olarak Genel Kurulca seçilir.
Yönetim Kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, sayman ve üyeyi belirler.
Yönetim Kurulu, tüm üyelerin haberdar edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir ve üye tamsayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
Elektronik ortamda yapılacak yönetim kurulu toplantılarını Bakanlık Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından uygun görülüp onaylanan elektronik sistemlerin kullanımına dair usul ve esaslar yürürlüğe girinceye kadar Yönetim Kurulu video-konferans ya da tele-konferans yoluyla da toplanabilir. Bir araya gelmeksizin yapılan bu toplantılarda alınan kararların bir sonraki toplantıda imzalı tutanak haline getirilmesi zorunludur.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Madde 16-Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir:
- Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek,
- Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
- Derneğin çalışmaları, amaçları ve faaliyetlerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyulan yönetmelikleri ve/veya yönergeleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak,
- Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
- Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak
- Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
- Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak,
- Bütçenin uygulanmasını sağlamak,
- Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,
- Derneğin amacını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak,
- Giriş ödentisi ve yıllık aidat tutarlarının belirlenmesi, artırılması, eksiltilmesi hakkında karar vermek,
- Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Denetim Kurulunun Teşkili
Madde 17-Denetim kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir.
Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Madde 18- Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar, Mevzuatta denetleme kurulunca yapılması gerektiği belirtilen diğer konulardaki görevleri yapar, yetkileri kullanır.
Denetim kurulu, gerektiğinde genel kurulun toplantıya çağrılmasını isteyebilir.
Sekreterya
Madde 19- Sekreterya, yönetim kurulu tarafından atanan bir genel sekreter ve/veya yeterli sayıda personelden oluşur. Sekreterya personelinin ücret ve çalışma koşulları yönetim kurulu tarafından tespit edilir.
Sekreterya, düzenli bir şekilde yönetim kuruluna rapor vermek ve dernek faaliyetlerini genel kurul ve yönetim kurulu kararlarına uygun olarak yerine getirmekle yükümlüdür.
Genel sekreter; genel sekreterin statüsünün tartışıldığı toplantıları hariç olmak üzere, yönetim kurulunun olağan toplantılarına katılacaktır. Ancak genel sekreterin yönetim kurulu toplantılarında oy kullanma hakkı yoktur.
Derneğin Gelir Kaynakları
Madde 20– Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır:
- Giriş Ödentisi: Üyelerden bir kereye mahsus olmak üzere giriş ödentisi alınır. Giriş ödentisinin belirlenmesi, artırılması, azaltılması konusunda Yönetim Kurulu yetkilidir. Giriş ödentisi, dernek üyeliğine başvurunun kabul edilmesinden itibaren otuz gün içinde ödenir.
- Üye Aidatı: Üyelerce, Yönetim Kurulu tarafından her yıl ödenmek üzere belirlenen üyelik aidatı ödenir. Yıllık üye aidatının belirlenmesi, artırılması, azaltılması konusunda Yönetim Kurulu yetkilidir. Yıllık üye aidatı en geç ocak ayı sonunda ödenir. İlk üyelikte yıllık aidat, üyeliğin onaylandığı tarihten itibaren ilgili yıl sonuna kadar kalan takvim günü üzerinden oransal olarak belirlenir ve otuz gün içerisinde ödenir.
- Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar,
- Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar,
- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
- Diğer gelirler.
Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri
Madde 21- Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.
Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Madde 22- Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur:
- İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
- Karar Defteri: Yönetim Kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
- Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
- Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
- İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
- Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
- Birinci bendin a, b ve c alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.
- Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Defterlerin Tasdiki
Madde 23- Büyük Defter hariç, dernekte tutulması zorunlu olan defterler, kullanmaya başlamadan önce İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
Madde 24- İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri
Madde 25- Dernek gelirleri, “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu” gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Yukarıda sayılan belgeler; Dernekler Yönetmeliği ekinde ilgili form baz alınarak, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi
Madde 26- Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
Beyanname Verilmesi
Madde 27- Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin “Dernek Beyannamesi”, dernek yönetim kurulu tarafından doldurarak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahallin mülki idare amirliğine verilir.
Derneğin Borçlanma Usulleri
Madde 28- Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.
Bildirim Yükümlülüğü
Madde 29- Mülki amirliğe yapılacak bildirimler şu şekildedir:
- Genel Kurul Sonuç Bildirimi: Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen kırk beş gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine verilir. Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; genel kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde mülki idare amirliğine verilir.
- Taşınmaz Bildirimi: Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
- Değişiklik Bildirimi: Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen kırk beş gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir. Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen kırk beş gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Temsilcilik Açma
Madde 30- Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez.
İç Denetim
Madde 31- Dernekte genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir. Genel kurul veya yönetim kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.
Komisyonların ve Çalışma Gruplarının Oluşturulması
Madde 32- Yönetim Kurulu, gereksinim duyduğu dernek faaliyetleri, mevzuat ve benzeri konularda sürekli veya geçici olarak çalışma yapmak üzere en az üç üyeden oluşan komisyonlar ve/veya çalışma grupları oluşturulmasına karar verebilir. Komisyon ve/veya çalışma grubunda görev alacak olan üyeler, o komisyon ve/veya çalışma grubunda çalışmak üzere birden fazla temsilci görevlendirebilirler.
Bir komisyonda veya çalışma grubunda görev alan üye, gerek görülmesi halinde, Yönetim Kurulu tarafından başkaca komisyon ve/veya çalışma grubunda da görevlendirilebilir.
Dernek üyeleri de komisyonlarda ve/veya çalışma kurullarında görev almak istediklerini yazılı olarak Yönetim Kuruluna iletebilirler. Yönetim Kurulu, gereksinim duyduğu kadar dernek üyesinin veya komisyon ve/veya çalışma grubuna katkı sağlayabilecek olan diğer kişilerin bilgi, görgü, yetenek ve birikim yeterliliğine göre, varsa yazılı talepleri de dikkate alarak, atamasını yapar.
Tüzük Değişiklikleri
Madde 33- Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Madde 34- Genel Kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir. Genel Kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır.
Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel Kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Genel Kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin Genel Kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
Lokal, Tesis ve İktisadi İşletme
Madde 35- Dernek, ilgili mercilerden izin almak koşulu ile lokal, tesis, iktisadi işletme açabilir, işletebilir ve/veya işlettirebilir.
Lokal, tesis, iktisadi işletme açılması, işletilmesi ve/veya işlettirilmesi konusundaki kararlar Genel Kurul tarafından alınır; bu kararların alınması ve/veya Genel Kurul tarafından alınan bu konulardaki kararların gereğinin yerine getirilmesi hususunda Yönetim Kuruluna yetki verilebilir.
Hüküm Eksikliği
Madde 36– Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu Kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.